'Nieuwe stikstofnormen onwerkbaar en leiden niet tot betere waterkwaliteit'

Dat stelt LTO Nederland in een reactie op de internetconsultatie over de aangepaste stikstofgebruiksnormen en de aandachtsgebieden stikstof. De stikstofgebruiksnormen wijzigen om aan de verplichtingen van de Nitraatrichtlijn te voldoen en zijn een van de maatregelen in het achtste actieprogramma Nitraatrichtlijn (2026-2029). De wijziging voor wat betreft de aanwijzing van aandachtsgebieden komt in de plaats van de huidige korting op de stikstofgebruiksnormen in de met nutriënten verontreinigde gebieden.

Volgens LTO zijn de aangepaste stikstofnormen deels gebaseerd op modelberekeningen en verouderde gegevens. 'Vooral de lagere normen in het zuidelijk zand- en lössgebied hebben grote gevolgen: deze liggen ver onder het landbouwkundig optimale bemestingsadvies. Bovendien roepen de nieuwe normen veel vragen op. Gewassen die eerder niet-uitspoelingsgevoelig waren, zoals suikerbieten en boomkwekerijgewassen, zijn dat nu ineens wel', stelt LTO.

Terugdraaien

De belangenbehartiger vindt dat deze herindeling teruggedraaid moet worden. 'Een herindeling moet gebaseerd zijn op actuele, langjarige praktijkdata. We roepen het ministerie op om de looptijd van het achtste actieprogramma Nitraatrichtlijn te benutten voor verder (praktijk)onderzoek naar bemesting, – en het beleid op basis van die informatie te herzien.'

LTO-portefeuillehouder Bodem & Water Joris Baecke: 'Boeren willen bijdragen aan verbetering van de waterkwaliteit, maar dat kan alleen met realistische normen die aansluiten op de bemestingsbehoefte van gewassen. Gebruiksnormen die daar op basis van onvolledige data ver onder liggen, missen draagvlak en zullen juist contraproductief uitpakken.'

Aandachtsgebieden

Waar nu nog sprake is van met nutriënten verontreinigde gebieden, verandert dat in het achtste actieprogramma Nitraatrichtlijn in zogenoemde 'aandachtsgebieden stikstof'. LTO vindt het schaalniveau van deze aandachtsgebieden te grof. 'Hierdoor zijn lokale verschillen onvoldoende zichtbaar en worden sommige regio's ten onrechte als aandachtsgebied aangemerkt.' Bovendien blijft de extra korting op stikstofgebruiksnormen, die in sommige gebieden tot 20 procent kan oplopen, in deze gebieden een punt van zorg voor LTO.

Baecke: 'De aanwijzing van aandachtsgebieden moeten gebaseerd zijn op actuele, lokaal herkenbare data. Bovendien moeten ook andere factoren zoals inlaatwater, kwel, riooloverstorten en rioolwaterzuiveringsinstallatie worden meegenomen. In veel gebieden spelen deze een grote rol bij de nutriëntenbelasting. Boeren hebben recht op duidelijkheid en een aanpak die klopt met de werkelijkheid in het veld.'