Plannen voor nieuw GLB lijken te sneuvelen in Europees Parlement

Wanneer de Europese Commissie niet ingaat op die aanpassingen, weigeren de fracties verdere onderhandelingen over het voorstel. De brief is ondertekend door de Europese Volkspartij (EVP), Renew, S&D en de Groenen. Samen vormen deze fracties een meerderheid in het parlement.

Het huidige voorstel van de commissie leidt volgens de fracties tot 'een gebrek aan voorspelbaarheid en verstoort de interne markt, evenals een gelijk speelveld in de landbouw'. Ook klinkt kritiek op de voorgestelde verlaging van de budgetten voor het GLB en het cohesiefonds. Het totale Europese budget voor inkomenssteun voor boeren zakt van de huidige 387 miljard euro naar 295,7 miljard euro voor de periode 2028-2034.

Ongelijk speelveld

De weerstand richt zich daarnaast vooral op de plannen voor de introductie van de zogeheten Nationaal en Regionaal Partnerschapsplannen (NRPP). Daarin worden veertien bestaande fondsen, waaronder het GLB, samengevoegd. Dit leidt volgens de partijen tot een ongelijk speelveld, omdat lidstaten meer zeggenschap krijgen over de besteding van GLB-gelden.

'We zijn tegen hernationalisering', schrijven de vier fracties in de brief aan Von der Leyen. 'We zijn tegen gecentraliseerde nationale beslissingen die de Europese prioriteiten negeren en de meerwaarde van de Europese Unie ondermijnen. De huidige Verordening NRPP, met grote hoeveelheden niet-toegewezen fondsen, leidt tot fragmentatie, de-solidarisatie en de financiering van 27 uiteenlopende nationale plannen.'

'Stap terug'

Ook het demissionaire kabinet in Nederland heeft hierover eerder al zorgen geuit. 'De voorgestelde flexibiliteit voor lidstaten om GLB-gelden naar eigen doelen te sturen, kan ertoe leiden dat de ambities op terreinen als natuur, milieu en klimaat uiteenlopen', stelt het kabinet. 'Dit zou een stap terug zijn en de gezamenlijke impact van het GLB op grensoverschrijdende vraagstukken verminderen.'

CEJA, de Europese koepelorganisatie voor jonge boeren en tuinders, stuurde eerder deze maand een brief aan de fractievoorzitters in het Europees Parlement. Daarin uit voorzitter Peter Meedendorp ook forse kritiek op de NRPP. Onder meer het feit dat daarin geen geoormerkt budget is opgenomen voor ondersteuning van jonge, al dan niet aanstaande, boeren, is volgens CEJA 'schandelijk'.