Toename salmonella bij legkippen, minister overweegt in te grijpen

Nieuws Pluimvee Ilona Lesscher 23 sep 2025 om 11:09uur

Demissionair landbouwminister Femke Wiersma wil dat de pluimveesector extra stappen zet in de strijd tegen salmonella bij legkippen. In een brief aan de Tweede Kamer waarschuwt ze dat ze zich anders genoodzaakt ziet aanvullende, verplichte ingrepen door te voeren.

Toename+salmonella+bij+legkippen%2C+minister+overweegt+in+te+grijpen

De besmetting met Salmonella enteritidis (SE) in leghennen overschreed in 2023 en 2024 met respectievelijk 3,5 procent en 4 procent de Europese doelstelling van 2 procent. Hetzelfde wordt verwacht voor 2025. In de jaren voor 2023 lag de besmetting stabiel onder de 2 procent.

Uit de kiemsurveillance die het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) uitvoert, blijkt dat ook onder mensen het aantal salmonellabesmettingen stijgt. Er lijkt een causaal verband te bestaan tussen de stijging in humane patiënten en de stijging in leghennen. De stijging van het aantal SE-besmettingen in leghennen vormt daarmee een risico voor de voedselveiligheid, zo schrijft de minister.

• Lees ook: Dammen bouwen tegen salmonella op legpluimveebedrijven is nodig

De minister noemt de pluimveesector primair verantwoordelijk voor de porductie van veilig voedsel. De sector neemt die verantwoordelijkheid, maar omdat zichtbaar resultaat tot nu toe uitblijft, wil Wiersma op korte termijn overleg met Avined. Zij verwacht dat de brancheorganistie met concrete voorstellen komt voor hoe de pluimveesector de SE-druk omlaag gaat brengen.

Op dit moment wordt al bronopsporing uitgevoerd naar het voorkomen van SE-besmettingen. Hieruit blijkt vooralsnog niet één duidelijk aanwijsbare oorzaak. Het Responsteam Zoönosen adviseert de minister leghenkoppels vaker te testen. Zo wordt de periode dat er besmette eieren op de markt komen korter. Verder moeten positieve koppels sneller worden geruimd om de infectiedruk in de hele sector te verminderen.

Schone eiertrays

Bedrijfshygiëne noemt Avined een van de belangrijkste aandachtspunten bij de verspreiding van SE-besmettingen. In de laatste nieuwsbrief vraagft de brancheorganisatie aandacht voor hergebruik van leeggoed, zoals eiertrays, kratten, pallets en rolcontainers. Leeggoed circuleert vaak tussen meerdere pluimveebedrijven, pakstations en distributiecentra. Dit kan een reëel risico vormen voor de verspreiding van salmonella.

Wanneer leeggoed van een bedrijf met een SE-besmetting niet grondig en structureel wordt gereinigd, kunnen achtergebleven eierresten – en daarmee SE – een directe besmettingsbron vormen. SE kan zo via transportstromen andere bedrijven bereiken en verder worden verspreid, waarschuwt Avined.

De organisatie adviseert om leeggoed van SE-positieve bedrijven niet te mengen met dat van bedrijven die vrij zijn van salmonella. 'Houd transportstromen duidelijk gescheiden, bijvoorbeeld met kleurcodering of labeling van besmette stromen.'